Çok basit: 1 haftada 5 kilo vermek sağlık için riskli, yani VERİLEMEZ ! Diğer taraftan altını çizen kitle iletişim araçlarında yüzlerce “mucize rejim ” ile karşılaşılmakta. İsveç diyeti, Bridget Jones diyeti, Hollywood diyeti, Manken diyeti, Lahana Çorbası diyeti, Burçlara Yönelik Rejim, Kan Grubu diyeti, Atkins diyeti ve ek olarak yüzlerce değişik adlı ya da isimsiz diyet.
Peki bu kadar çok diyet listesi ortalarda dolaşırken ne sebeple halen kişilerin kilo sorunu var? Sebebi, bu tip diyetlerin çoğu başlangıçta çabuk kilo kaybı sağlasa da, kısa bir zaman sonra bu kilolar fazlasıyla geri alınmaktadır. Bu tip diyetler sağlığa zarar vermenin ve metabolizmanın bozulmasını sağlayarak ömrü kısaltmanın yanında, bireyin “ben bu işi başaramıyorum” diyerek umutsuzluğa kapılmasına da sebep olmaktadır . Esasen hayat tarzı haline getirilemeyen hiçbir yönteme başlamamak gerekir.
Gerçek ağırlık kaybı bedendeki yağ kitlesinin düşmesi ile olur. Adele ve su kitlesindeki kayıplar hem sıhhat tarafından tehlikelidir aynı zamanda daimi ağırlık kaybına ne sebeple olmamaktadır. Ağırlık kaybının çabuk olması öncelikle su, sonrasında adele kitlesindeki azalma ile ilişkilidir.
Genel ilkeleri aynı olmakla beraber rejim kesinlikle ”kişisel” olarak hazırlanmalıdır. Sebebi, herkesin metabolizması birbirinden çeşitlilik gösterir, aynı parmak izi benzeri . Multifaktöriyel bir rahatsızlık olan şişmanlığın rehabilitasyonunda multidisipliner bir yaklaşım gerekir. Dahiliye uzmanı ya da endokrinolog, diyetisyen, fizyoterapist ve psikolog ile ekip şeklinde tedavi edilmesi halinde ek olarak sıhhatli neticeler alınabilir. Son Zamanlarda birçok kronik hastalığın temel nedenini yaratan şişmanlığın rehabilitasyonunda diyetisyen en yetkili ve etkin meslek mensubudur. Sağlık ekibinin temel direği olan hekim hastanın gereken muayenesini yapar, tahlillerini yaptırır ve diyetisyen, bireyin özelliklerine uyumlu beslenme modelleriyle normal ağırlığa iniş sürecini başlatır. Diyetisyenler aldıkları eğitimin icabı olarak beslenme programını kişiye yönelik ayarlayabilen, bununla beraber zayıflama diyetlerini yeteri kadar ve dengeli beslenme alışkanlığı sağlayabilecek biçimde düzenleyebilen kişilerdir.
Zayıflama programlarının, bireyin (yaş, cinsiyet, boy uzunluğu, beden kilosu , fizyolojik etkinlik seviyesi , beslenme alışkanlıkları ve benzeri .) özelliklerine yönelik enerji ve besin öğesi içermesi; yeteri kadar ve balanslı beslenme alışkanlığı kazandırabilmesi ve yavaş (0,5 – bir kilogram / hafta) ağırlık kaybıyla bireyin yepyeni beslenme programını hayat tarzı haline getirmesini sağlayabilmesi gerekir. Unutulmamalıdır ki; ayda 6 kilogram üstünde ağırlık kaybı metabolik olarak yabancı sıhhat problemlerine taban hazırlamaktadır. Sabırlı olmak kural . Kişi, yıllar içinde aldığı kiloları birkaç haftada vermeye çalışmamalı. Bu uğurda aç karına greyfurt ya da limon suyu içmenin, kabak çekirdeği yemenin, bir çok kez maden suyu içmenin, yosun tabletlerinden, kekik sularından ve form çaylarından yardım ummanın hiçbir bilimsel dayanağı olmadığı gibi; yarardan çok kayıp verdiği aşikardır.
Ağırlık kaybının geçmişine bakıldığında; midede hacim yaratan posa tabletlerinin sindirim sisteminde tıkanmalara, kafein ve amfetaminlerin bağımlılığa, çok düşük kalorili diyetlerin ve sindirim sistemine yapılmış olan cerrahi müdahalelerin besin öğesi yetersizliklerine, protein diyetlerinin böbrek ve kalp problemlerine, kalp yetmezliği neticesi ölümlere ne sebeple olduğu görülmektedir.
Dünya Sıhhat Örgütü aylık ağırlık kaybını 2 – 4 kilogram aralarında olması gerektiğini vurgulamaktadır. Kişi çok şişmansa ve operasyona hazırlanacaksa, anestezi rizikonunu azaltmak amaçlı hekim ve diyetisyen gözetiminde ayda 6 kilogram verdirilebilir. Yoksa kimse 20 yılda aldığı kiloları 20 gün içerisinde vermeye kalkışmamalı, sabırla rehabilitasyonun üst kısmına gitmelidir. Zayıflamanın temelinde eğitim bulunmaktadır . Dahiliye uzmanı ya da endokrinolog kontrolünde ifade edilecek muayenehane muayenenin sonrasında elde edilen kan tahlil neticeleri yorumlanarak, kişi diyetisyen beraberinde tıbbi beslenme rehabilitasyonuna alınmalıdır. Egzersiz ve tutum değişikliği rehabilitasyonunun yerleştirilmesi ile hedefe ulaşılmalı ve kişi koruma programına alınmalıdır. Kişi bu bağlamda bir fizyoterapist ve/veya psikolog takviyesi almaktan çekinmemelidir. 3 ay müddetinde rejim , egzersiz ve tutum değişikliği tedavisi uygulanmadan kimseye ilaç tedavisi ve/veya cerrahi tedavi uygulanmamalıdır.
İlaç kullanmadan, cerrahi operasyona kalkışmadan bakalım belirtildiği benzeri 1 haftada 5 kilo kaybetmek olası mı?
Dilerseniz hesaplayalım; üstelik bu hesabı daima en güzel olasılıkları göz önüne alarak yapalım.
1) Her besin maddesinin vücuda kazandırdığı bir enerji değeri vardır. Bu protein ve karbonhidratların 1 gramı amaçlı 4 kalori iken, yağlar amaçlı 9 kaloridir. Diğer taraftan 7.000 kalorilik ekstra harcama ile 1 kilo kaybedilmektedir.
2) Her insanın gündelik gereksinimi olan bir kalori değeri vardır. 1 .65 metre boylarında, 70 kilo ağırlığında erişkin bir kadının ( tahmini olarak ideal kilosunun 12 kilo üzerinde ) gündelik kalori gereksinimi aşağı yukarı olarak 2.500 kaloridir.
3) Gündelik yapılmış olan egzersizlerle bu değeri 3.000 kaloriye civarı ortaya çıkarmak olası . Biz yeniden en güzel olasılıkları göz önüne aldığımız amaçlı hadi diyelim ki bu bayan arkadaşımız gündelik olarak 20 km. de yürüyüş yapsın! (Bu vaziyet 1 .200 kalorilik ekstra bir enerji harcaması yaratacaktır)
4) Başka Bir Deyişle gündelik olarak egzersiz yapan ve bununla da kalmayıp 20 km. yürüyüş yapan bir kadının gündelik kalori gereksinimi 4.200 kaloriye civarı çıkacaktır.
5) Hadi diyelim ki bu bayan arkadaşımız gündelik 1 .200 kalori içeren bir rejim uyguluyor olsun (burada bahsettiğimiz mümkün değil bir şeydir. Zira gündelik 20 km. yürüyen bir bireyin ayakta kalabilmesi amaçlı en az 2.000 kaloriye gereksinimi vardır. Ama biz yeniden ” en güzel olasılıkları ” göz önüne alacağımız amaçlı bunu mümkünmüş benzeri onay edelim).
6) Bu da demek oluyor ki; bu bayan gündelik 4.200 – 1 .200 = 3.000 kalori fazladan enerji harcamaktadır. Bir haftada 3.000 x 7 = 21.000 kalori eder.
21.000 kalorilik enerji açığı ise 21.000 / 7.000 ? 3 kilogram demektir.
7) Başka Bir Deyişle gündelik egzersiz yapan, 20 km. yürüyen ve 1 .200 kalorilik bir rejim uygulayan bayan (ki bu gibi bir varlık yeryüzünde yoktur!) haftada en pek 3 kilo yağ yakabilir!!! (Bu ölçüt 20 km. yürüyüşü hesaba katmazsak 1 .8 kilo kadardır).
O takdirde bu netice ne demek oluyor? Hani haftada 5 kilo kaybedecektiniz? İşte burada o dram dolu gerçek meydana çıkıyor. Kaybedilen bu 5 kilonun kocaman çoğunluğu beden suyudur. Rejim yapayım derken sağlığınızdan oldunuz!!!
Peki hakikaten sağlığa kayıp vermeden verilebilecek kilo kaybı ne kadardır? Bu ölçüt haftalık 0.5 kilogram . ile 1 kilogram . içerisindedir . Perhize başlamadan öncesinde amaçları bu değere yönelik kesinleştirmek bir sürü mühimdir . Yalnızca böyle başarıya erişmek olası olabilir . Birey tartıda yıllardır görmediği rakamlara ulaşabileceği hayallerine bir an amaçlı dahi olsa kapılmamalıdır.
Sonuç olarak; zayıflama yazılımı kişisel , bireyin benimseyip, hayat tarzı haline getirerek uygulayabileceği, yeteri kadar ve balanslı beslenme alışkanlığı kazandırabilecek özellikte olmalıdır. Bununla Birlikte obezitenin rehabilitasyonunda bir başına rejim rehabilitasyonu yeteri kadar olmamakta, eşliğinde egzersiz yazılımı ve tutum değişikliği rehabilitasyonu de gerekiyor .
